رؤیاهای بر باد رفته؛ دختران افغان از تحصیل محروم، گرفتار ازدواج اجباری و بیماری‌های روانی

شماری از دانش‌آموزان دختر در افغانستان می‌گویند که پس از بسته شدن مکتب‌ها به روی دختران، با ازدواج اجباری و بیماری‌های روانی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. آنان اظهارات اخیر شرل بنارد درباره باز بودن مکاتب خصوصی در افغانستان را نادرست و دور از واقعیت می‌دانند.

عمره، دانش‌آموز صنف هفتم بود که با بازگشت طالبان به قدرت، مکتب‌ها به روی او و دیگر دختران بسته شد. او می‌گوید آرزو داشت در آینده پزشک شود، اما با تسلط دوباره طالبان، تمام رویاهایش بر باد رفت.

وی در گفت‌وگو با «VOF» گفت:
«تقریباً چهار سال می‌شود که مکتب‌ها به روی ما بسته شده است. روز آخر مکتب را خوب به خاطر دارم؛ به ما اجازه ندادند وارد صنف شویم. با چشمان اشکبار به خانه برگشتیم.»

 

عمره با بغض از خاطرات دوران مکتب یاد می‌کند. او می‌گوید برای رهایی از مشکلات روانی، شش ماه به صورت روزانه برای یک ساعت در یک آموزشگاه رسم‌امی در نزدیکی خانه‌شان در کابل درس می‌خواند، اما آن آموزشگاه نیز از سوی طالبان بسته شد. به گفته او، این آموزشگاه به‌طور پنهانی فعالیت می‌کرد.

وی افزود:
«بعد از دو سال از بسته شدن مکتب‌، به یک کورس رسم‌امی می‌رفتم. آن مرکز به گونه پنهانی فعالیت داشت، اما طالبان پس از مدتی از فعالیت آن آگاه شدند. یک روز با چند نیروی مسلح آمدند و استاد کورس که یک دختر بود را با خود بردند. پس از یک روز، از او تعهد گرفتند که دیگر چنین فعالیتی نکند و سپس آزادش کردند.»

عمره تنها دختری نیست که با بازگشت طالبان به قدرت از آموزش محروم شده است.

فریبا، دانش‌آموز صنف یازدهم، نیز به دلیل بسته شدن مکتب‌ها از تحصیل بازمانده است. او آرزو داشت در آینده دادستان شود و برای تحقق آن سخت تلاش می‌کرد. اما پس از سقوط نظام جمهوریت، خانواده‌اش او را وادار کردند با پسرعمه‌اش ازدواج کند؛ پیوندی که او علاقه‌ای به آن نداشت اما مجبور به پذیرش آن شد.

او گفت:
«روزهایی که مکتب می‌رفتیم، روزهای خوبی بود. از وقتی که دروازه مکاتب بسته شد، هر شب با چشمان اشکبار به خواب می‌روم. خواست ما این است که طالبان اجازه دهند ما درس بخوانیم. نباید ما را مجازات کنند.»

پس از بازگشت طالبان به قدرت، تمامی مکتب‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به روی دختران بسته شدند.

با این حال، شرل بنارد، همسر زلمی خلیلزاد، که به تازگی از افغانستان دیدن کرده، در مقاله‌ای خشونت علیه زنان در افغانستان را انکار کرده و گفته است که مکاتب خصوصی به روی دختران باز هستند. این اظهارات با واکنش شدید نهادهای مدنی و جنبش‌های اعتراضی زنان افغانستان روبه‌رو شده است.

در روزهای اخیر، ده‌ها نهاد مدنی و جنبش اعتراضی زنان، در نامه‌ای سرگشاده خواستار پیگرد حقوقی شرل بنارد شده‌اند.

طالبان بارها گفته‌اند که بسته بودن مکاتب دختران موقتی است و در حال کار بر طرحی برای بازگشایی آنها هستند. اما به نظر می‌رسد به دلیل اختلاف نظر در میان رهبری طالبان درباره شیوه آموزش دختران، هنوز زمان مشخصی برای بازگشایی مکاتب اعلام نشده است.

گزارشگر: گرانه حساس